Θαλασσινά και Νηστεία

Λίγα λόγια για την Νηστεία

Μιας και βρισκόμαστε στην περίοδο της Σαρακοστής ας δούμε τι επιτρέπεται να τρώμε και τι όχι κατά τη διάρκεια αυτής της νηστείας της Ορθόδοξης Εκκλησίας αλλά και γενικότερα στις άλλες νηστείες.

Μεγάλη Σαρακοστή

Ξεκινά την Καθαρά Δευτέρα και ολοκληρώνεται το Μ. Σάββατο. Διαρκεί συνολικά 48 ημέρες. Κατά τη διάρκειά της, απαγορεύονται όλες οι ζωικές τροφές με εξαίρεση τα θαλασσινά, ενώ 25η Μαρτίου και Κυριακή των Βαΐων επιτρέπεται το ψάρι. Η κατανάλωση ελαιόλαδου επιτρέπεται μόνο το σαββατοκύριακο.

Νηστεία των Χριστουγέννων και Νηστεία Αγίων Αποστόλων

Επιτρέπεται η κατανάλωση Ψαριού και θαλασσινών, αλλά όχι κρέατος, γαλακτοκομικών και αυγών.

Νηστεία του Δεκαπενταύγουστου

Στην διάρκεια της δεν επιτρέπεται η κατανάλωση κρέατος, ψαριού, γαλακτοκομικών και αυγών. Η κατανάλωση ελαιόλαδου επιτρέπεται μόνο το σαββατοκύριακο.

Νηστεία Τετάρτης και Παρασκευής

Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, 2 φορές την εβδομάδα, την Τετάρτη και την Παρασκευή, απαγορεύεται η κατανάλωση κρέατος, ψαριού, γαλακτοκομικών, αυγών και ελαιολάδου.

Επομένως, αφού επιτρέπονται σχεδόν πάντα, τα θαλασσινά κατέχουν εξέχουσα θέση στις περιόδους των νηστειών.

Ποια είναι τα θαλασσινά;

Στα θαλασσινά συγκαταλέγονται τα εξής:

 Οστρακοειδή

Πάρης Παπαχρήστος, Διαιτολόγος Παγκράτι Αθήνα MSc

1. Μύδια
2. Στρείδια
3. Αχινοί
4. Χτένια
5. Γυαλιστερές
6. Κυδώνια
7. Αχιβάδες
8. Χάβαρα
9. Πεταλίδες
10. Φούσκες
11. Πίνες

Μαλακόστρακα

1. Γαρίδες
2. Αστακός
3. Καραβίδα
4. Καβούρια

Μαλάκια

1. Καλαμάρια
2. Σουπιές 
3. Χταπόδια

Τι προσφέρουν τα Θαλασσινά στον οργανισμό μας;

Εκτός από την νοστιμιά τους και την μεγάλη ποικιλία συνταγών που μας χαρίζουν κατά την διάρκεια της νηστείας και όχι μόνο, προσφέρουν στον οργανισμό μας και πολλαπλά οφέλη. Παρακάτω θα παραθέσω εν συντομία τα θρεπτικά συστατικά που περιέχονται στα πολύτιμα αυτά τρόφιμα.

Υψηλής ποιότητας πρωτεΐνες  

Οι πρωτεΐνες που διαθέτουν τα θαλασσινά είναι υψηλής βιολογικής αξίας, καθώς περιλαμβάνουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα και έχουν υψηλή βιοδιαθεσιμότητα. Έτσι, αποτελούν το ιδανικότερο υποκατάστατο του κρέατος και των ζωικών προϊόντων. Επιπλέον, σε ορισμένες μελέτες έχει φανεί  ότι μπορούν να μειώσουν την αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα χοληστερόλης (χοληστερίνης) στο αίμα και τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα.

Χαμηλή περιεκτικότητα σε λίπος – Υψηλή σε χοληστερόλη

Τα θαλασσινά έχουν πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και υψηλή σε χοληστερόλη. Για αυτό κατά καιρούς κατηγορούνται για την πρόκληση υπερχοληστερολαιμίας. Μελέτες, όμως, έχουν αποδείξει ότι η χοληστερόλη που λαμβάνουμε από τις τροφές δεν αυξάνει τη σύνθεση χοληστερόλης από τον οργανισμό, αλλά τα λιπαρά και ειδικά τα κορεσμένα και τα τρανς. Επομένως, τα θαλασσινά παρόλο που έχουν αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης δεν επηρεάζουν τη χοληστερόλη του αίματος, αφού είναι φτωχά σε κορεσμένα λιπαρά.

Πλούσια σε Βιταμίνες

Δεδομένης της αποχής από τα ζωικά προϊόντα κατά την διάρκεια της νηστείας, είναι πιθανή η έλλειψη των βιταμινών D και B12. Με την κατανάλωση θαλασσινών, όμως, τα οποία είναι πλούσια σε βιταμίνη D και Β12 ο κίνδυνος για έλλειψη μειώνεται στο ελάχιστο. Από τις πιο πολύτιμες πηγές βιταμίνης D ανάμεσα στα θαλασσινά είναι τα στρείδια και οι γαρίδες. Ενώ, η βιταμίνη Β12 περιέχεται μεταξύ άλλων, στα χταπόδια, στα καλαμάρια, στις γυαλιστερές, στα μύδια αλλά και στα καβούρια.

Πηγή Μετάλλων και Ιχνοστοιχείων

Τα θαλασσινά είναι πλούσια σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Περιέχουν ασβέστιο, χαλκό, ιώδιο, σίδηρο, κάλιο, σελήνιο και ψευδάργυρο. Μιας και δεν επιτρέπεται η κατανάλωση γαλακτοκομικών κατά την διάρκεια της νηστείας για την πρόσληψη του απαραίτητου ασβεστίου, ούτε κρεατικών για την πρόσληψη σιδήρου, τα θαλασσινά είναι η τέλεια λύση. 

Απαραίτητα πολυακόρεστα Ω-3 λιπαρά οξέα

Τα θαλασσσινά είναι εξαιρετική πηγή ω-3 λιπαρών οξέων, τα οποία έχουν αποδειχθεί ότι έχουν καρδιοπροστατευτική δράση και όχι μόνο.

Συμπερασματικά

Με την κατανάλωση θαλασσινών στην Νηστεία, απολαμβάνουμε σχεδόν ισάξια οφέλη με το κρέας, λαμβάνοντας την απαραίτητη πρωτεΐνη και τα μικροθρεπτικά συστατικά χωρίς τα κορεσμένα λιπαρά οξέα που περιέχει το κρέας. 

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την διατροφή μπορείς να ανατρέξεις στο site μου https://diaitologos.com/ και θα χαρώ πολύ να έρθεις να συζητήσουμε από κοντά στο γραφείο μου στο Παγκράτι για να επιλύσουμε οποιαδήποτε απορία έχεις!

Βιβλιογραφία

Isari, G. (no date) Τα θαλασσινά στο πιάτο μας, medΝutrition. Available at: https://www.mednutrition.gr/portal/lifestyle/diatrofi/1083-ta-thalassina-sto-piato-mas 

U.S. Department of Agriculture, Agricultural Research Service. FoodData Central, 2019. fdc.nal.usda.gov.

Stanton, A.V., James, K., Brennan, M.M. et al. Omega-3 index and blood pressure responses to eating foods naturally enriched with omega-3 polyunsaturated fatty acids: a randomized controlled trial. Sci Rep 10, 15444 (2020).

Zhang B, Xiong K, Cai J, Ma A. Fish Consumption and Coronary Heart Disease: A Meta-Analysis. Nutrients. 2020 Jul 29;12(8):2278.

Jayedi A, Shab-Bidar S. Fish Consumption and the Risk of Chronic Disease: An Umbrella Review of Meta-Analyses of Prospective Cohort Studies. Adv Nutr. 2020 Sep 1;11(5):1123-1133.

Μαλάκια (2024) Wikipedia. Available at:   https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CE%BA%CE%B9%CE%B1  

Μύδια, στρείδια, γαρίδες: Ποια οστρακοειδή έχουν τις περισσότερες θερμίδες; (2021) Infowoman. Available at: https://www.infowoman.gr/happy-life/diatrofi-fitness/mydia-streidia-garides-poia-ostrakoeidi-echoun-tis-perissoteres-thermides/ 

in2life.gr (2020) Θαλασσινά: νηστίσιμα και θρεπτικά!, in2life.gr. Available at: https://www.in2life.gr/nutrition/vitamins-ingredien/article/1003485/thalassina-nhstisima-kai-threptika.html